AIF Sandra Lahire - 1

Sandra Lahire (1950-2001) was een centrale figuur in de feministische en experimentele filmmakersgemeenschap in het Londen van de jaren 1980 en 1990. Lahire, lesbisch, joods en feministisch, was een trotse queer activiste tijdens een moeilijke periode in de Britse geschiedenis, Thatchers jaren 1980.

Ze maakte tien films op 16mm, de meeste daarvan korter dan een half uur. Haar belangrijke oeuvre verdient een bredere erkenning – de bezorgdheid om het leefmilieu, het intersectioneel feminisme, de eerlijke benadering van mentale gezondheid voelen vandaag opvallend modern en relevant aan. Lahire’s werk dat gekenmerkt wordt door lichamelijke kwetsbaarheid – van haarzelf, van het vrouwenlichaam, van het lichaam van de aarde, van filmmateriaal – biedt een vergelijking tussen het geweld dat de patriarchale maatschappij pleegt tegen vrouwen en dat mensen plegen tegen de niet-menselijke wereld. Haar vier anti-kernenergiefilms echoën de feministische anti-kernenergie- en anti-oorlogsbewegingen uit die periode. Vormelijk vermengen ze documentaire, performance, animatie en experiment (superimpositie – zowel in de camera als via de optische printer – herfilmen, inkleuren, verandering van snelheid, werken met verschillende lagen klank).

Van haar eerste tot haar laatste film ging Lahire een bestendige dialoog aan met de poëzie en het archief van Sylvia Plath. En zoals bij Sylvia Plath wordt ook haar oeuvre overschaduwd door haar vroegtijdige dood op vijftigjarige leeftijd. De films van Lahire waren baanbrekend vanwege de openhartige manier waarop de onuitgesproken culturele oorzaken van aandoeningen als anorexia (een aandoening waar ze haar hele leven mee worstelde en die leidde tot haar vroegtijdige dood in 2001) werden aangekaart.

Zoals Maud Jacquin schreef was Lahire “een van Groot-Brittannië’s moedigste en belangrijkste experimentele, feministische en queer filmmakers”. Dit Artist in Focus programma omvat al haar films, naast werk van anderen die belangrijk waren voor Lahire en haar praktijk, zoals haar partner, filmmaker Sarah Pucill, haar mentor en vriendin Lis Rhodes en het Griekse kunstenaarsduo Maria Klonaris en Katerina Thomadaki. Ook Focii van Jeanette Iljon werd opgenomen in dit programma. Deze film is een van de vroegste, expliciet lesbische avant-gardefilms uit Groot-Brittannië die Lahire bespreekt in haar essay “Lesbians in Media Education”, waarin ze schrijft “Wherever I am and come from, my tongue is Lesbian.”

Deze retrospectieve valt samen met de publicatie van een Courtisane cahier over Sandra Lahire in samenwerking met de Elías Querejeta Zine Eskola (San Sebastian). María Palacios Cruz en Charlotte Procter verzorgden de redactie van Living on air: the films and words of Sandra Lahire, de eerste monografie gewijd aan Lahire’s werk. Die combineert teksten van Lahire zelf met nieuwe en bestaande teksten over Lahire door Gill Addison, Jo Comino, Pam Cook, Laura Guy, Maud Jacquin, Julia Knight, Michael Mazière, Sarah Pucill, Irene Revell & Kerstin Schroedinger, Lis Rhodes, Selina Robertson & Ricardo Matos Cabo (met So Mayer), Vicky Smith, Sarah Turner, Ana Vaz.