Editie 2021
Courtisane: Out of the Shadows
Een compilatie van korte films in het kader van Out of the Shadows / Courtisane festival.
Atteyat Al-Abnoudy (1939-2018) werd geboren als Atteyat Awad Mahmoud Khalil in een arbeidersgezin in een klein
dorp aan de Nijldelta. Ze was een kind van het Nasserisme
en financierde haar studie rechten aan de universiteit
van Caïro met werk als actrice en regieassistente in het
theater. Begin de jaren 1970 besloot ze film te studeren
aan het Caïro Hoger Instituut voor Cinema, waar ze Husan
al-Tin maakte, wat niet alleen haar debuut was, maar ook
de eerste Egyptische documentaire gerealiseerd door een
vrouw. Haar focus op minder bevoorrechte en ondergerepresenteerde groepen in de Egyptische samenleving zou
haar de bijnaam “filmmaker van de armen” opleveren,
maar veroorzaakte ook een confrontatie met de censuur.
“De censors zagen liever geen straatarme mensen na
twintig jaar van revolutie in Egypte. Ze zien cinema, bij
uitstek documentaire, als staatspropaganda. In zekere zin
is het de schuld van de filmmakers die de voorbije twintig jaar documentaires hebben gemaakt. Zeker elf films
handelden over de constructie van de nieuwe Aswandam,
maar spraken enkel over de machines, de tractors en de
ingenieurs. Niemand had het over de werkkrachten die
leden en stierven door de bouw van deze dam.” Ondanks
de beperkte circulatie, won Husan al-Tin tal van internationale prijzen. Vervolgens maakte ze haar afstudeerfilm
Ughniyat Touha al-Hazina, een portret van straatartiesten
in Caïro waarvoor ze samenwerkte met haar man, dichter en songschrijver Abdel Rahman Al-Abnoudy. Na haar
verdere studies aan de International Film and Television
School in Londen, bleef ze de dagelijkse strijd van sociaal en economisch gemarginaliseerde groepen in Egypte
documenteren en de structurele ongelijkheid van het
socio-economische systeem aan de kaak stellen. Vaak tot
ongenoegen van de autoriteiten bekommerde ze zich in
films als Al-Ahlam al-Mumkinna (1983) en Ayyam al-dimuqratiya(1996) om het lot van Egyptische vrouwen. Tegen
de stroom in wist Atteyat Al-Abnoudy meer dan dertig
films te realiseren die wereldwijd vertoond werden maar
zelden in haar eigen land. Voor haar dood in 2018 schonk
ze haar nalatenschap aan de Cimatheque Alternative Film
Centre in Caïro dat haar nalatenschap van een onafhankelijke en geëngageerde cinema blijft verspreiden.