Assa

Zeiden we vorig jaar nog dat Gorbatsjovs 'perestrojka' en 'glasnost' stellig interessante films zouden opleveren, dan wordt dat nauwelijks één jaar later al ten volle bewaarheid. Assa is een film die zowel inhoudelijk als stylistisch vrijwel onmogelijk zou zijn geweest pakweg tien jaar geleden. Het is een lange film en hij is niet zo gemakkelijk maar van een ongemeen rijke thematiek en van een bijzonder originele tekstuur.
Jalta, winter 1980. Andrej Krymov is een rijke linkerd die ettelijke miljoenen verduisterd heeft en niet voor moord terugdeinst. Deze 'gentleman' - want hij ziet er zeer sjiek uit, is naar Jalta gekomen om zijn jonge minnares Alika te ontmoeten. Een sneeuwstorm houdt hen echter in Jalta op en zo maakt Alika kennis met Bananan, een temperamentvolle zanger in een rockgroepje, die zich ook aan compositie waagt. Zij ziet wel wat in zijn stijl maar heeft aanvankelijk andere dingen aan haar hoofd. Geleidelijk echter maakt Bananan iets in haar los dat haar doet twijfelen aan de zin van al die luxe die Krymov haar gul biedt. De film ontwikkelt zich dan verder in de vorm van een kat-en-muisspelletje tussen de twee mannelijke rivalen maar wordt gaandeweg somberder.
Assa is een ingewikkelde film met een opvallende zin voor humor en, meer nog, met een opvallend gevoel voor cinema. Solovjov voert de populaire gangsterstory naar de grenzen van het surrealistische, waarbij de soundtrack zeker sfeerbepalend is. Voorts steekt de film vol details die alleen door de aandachtige kijker gezien zullen worden. Vermelden we nog het superbe camerawerk van Pavel Lebesjev en de invloed van een filmer als Aleksis German, wiens Moj Droeg Ivan Lapsjin (Mijn Vriend Ivan Lapsjin) duidelijk baanbrekend is geweest.
(Yung. in Variety, 18.5.1988)
Assa is een goed gemaakte, wat bizarre thriller. Een soundtrack boordevol gangbare hits in de Sovjetunie verbergt enigszins de semi-documentaire rockscenes en de buitengewone stijl van de rest van de film, die wat doet denken aan Marcel Carné’s Les Enfants du Paradis. Het is een intrigerend voorbeeld van de nieuwe sovjetfilm. (Screen International, 4.6.1988)