Captain Volkonogov Escaped (Kapitan Volkonogov bezhal)

Op 1 december 1934 werd Sergey Kirov vermoord. Hij was de rechterhand en vertrouweling van Jozef Stalin. Voor de communistische politicus die van 1922 tot 1952 met ijzeren hand over de Sovjet-Unie regeerde, was dat reden genoeg voor een groots opgezette zuiveringsactie. Van 1936 tot 1938 liet de dictatoriale leider ‘tegenstanders’ en ‘saboteurs’ opsporen – vaak landeigenaars, leden van de Communistische Partij en de legerleiding – om ze massaal te deporteren, schandaliseren en zelfs te executeren. Vaak zonder rechtsproces. Officiële cijfers spreken van bijna 700.000 executies in 1937 en 1938. Maar er wordt aangenomen dat meer dan één miljoen inwoners van de USSR het leven lieten tijdens deze ‘Grote Zuivering’.

Tegen deze achtergrond speelt de nieuwe thriller van Aleksey Chupov en Natasha Merkulova, het Russische regieduo dat eerder hoge ogen wierp met The Man Who Surprised Everyone en nu de eerste Russische Netflixreeks maakt – een eigentijdse verfilming van Leo Tolstoys klassieker Anna Karenina. In de snedige periodethriller Captain Volkonogov Escaped volgt het tweetal echter de vlucht van, én klopjacht op Fedor Volkonogov. Deze kapitein van de Nationale Veiligheidsdienst – het overheidsorgaan dat Stalin met zijn zuiveringsactie helpt – voelt dat het beter is om zich stilaan uit de voeten te maken voordat hij zelf de duimschroeven wordt aangedraaid. Maar terwijl hij uit de handen van Stalins troepen probeert te blijven, komt Volkonogov oog in oog te staan met zijn eigen geweten.

Chupov en Merkulova’s thriller maakte onlangs deel uit van de officiële competitie van het filmfestival van Venetië, waar ze hun film een postmodernistische parabel met de elementen van een mystieke thriller noemden. "Het is een duister verhaal over een beul die ontdekt dat hij een ziel heeft. Als hij uit wanhoop op de vlucht slaat, hoopt hij onderweg genade te vinden." Met zijn film houdt het regisseursduo de wereld dus ook een spiegel voor. Want ook vandaag worden er nog steeds mensen gemarteld. Ook nu nog groeien er beulen op omdat ze in zo’n giftig milieu leven waar geweld de enige overlevingstactiek is. Kunnen zo’n mensen ooit nog vergeven worden voor hun aandeel in zo’n gruwelijke misdaad tegen de mensheid?