De toekomst van '36, (The Future of '36)

LINDA VAN TULDEN
LINDA VAN TULDEN geboren te Mortsel op 11.4.1952 Studeerde in 1975 af als licentiate Romaanse Filologie. Van 1977 tot 1979 werkte zij aan het scenario van de lange dokumentaire "De Toekomst van 36". Vanaf 1980 werkte zij samen met Willum Thijssen aan de produktie van de kortfilms "DREMPEL TIJD'', "ROUTINE CHECK", "DE LAATSTE DAGEN VAN BROOD EN WIJN" en van de lange dokumentaire "SEMPRE PIU DIFFICILE". In samenwerking met Paul Celis scenario voor de langspeelfilm "WURGTECHNIEKEN", naar het boek van Ward Ruyslinck.

WILLUM THIJSSEN
Geboren 1947. Opleiding: Nederlandse Film Akademie. Produceerde o.a. de volgende films: (1975) HET NIEUWE PARADIJS (Tom d'Angremond), (1977) LE SOLEIL DES HYENES (Ridha Behi), (1979) MURW (Paul de Mol), DE PLAATS VAN DE VREEMDELING (Rudolf van den Berg), DE MEESTER EN DE REUS (Johan van der Keuken), (1980) DE FABRIEK (Hillie Molendar - Joop van Wijk).

In '76 ging mijn vrouw Linda van Tulden een tijdje naar Spanje werken en nam daar kennis van een facet van het anarchisme dat hier totaal onbekend is. Niet het soort anarchisme dat staat voor bommen gooien, wel een doorleefde vorm van sociale bewustwording. Het jaar nadien (en toen was Franco net dood) hebben we samen onze vakantie doorgebracht in die streek (Catalonië). We waren getuige van vele kleine betogingen, maar de Guarda Civil hield daar nogal sterk de hand in. Zelf ben ik door hen eens flink afgeslagen. Ook dat werkte stimulerend om me te gaan verdiepen in de onbekende anarchistische kant van de Spaanse burgeroorlog. Ons informatief vertrekpunt is Chomsky's "The American Power and The New Mandarines" geweest. Chomsky heeft daarin een analyse van de Spaanse burgeroorlog neergezet waarin hij o.a ook bewijst dat de belangrijkste historische boeken over die periode de anarchistische impact bewust hebben verzwegen en onder tafel geveegd.

In de eerste plaats Linda, omdat zij het scenario schreef, heeft wel 300, 400 boeken over de burgeroorlog doorgespit. We kwamen tot de ontdekking dat in de jaren twintig en dertig zich in Catalonië een sociaal systeem had ontwikkeld dat vergelijkbaar is met het onze nu. Een uitgebouwd onderwijsnet tot zelfs een verregaande liberalisering van abortus toe, wat in België nog problematisch is. Het werd duidelijk dat vanaf 1910 de Spaanse anarchisten zich 25 jaar lang voorbereid hebben om de macht te kunnen overnemen. Het vertrekpunt van die aktie was eenvoudigweg; de honger. Vandaag stellen we vast dat bij ons de revolutionaire beweging enkel met losse flodders schiet. Iedereen werkt apart. We zien een vertrekpunt in de jaren zestig, de sociale oproer in België, de Provo-beweging in Nederland. Een toppunt wordt mei '68. Nu is er opnieuw de anti-atoombeweging. Voor het eerst staan weer huismoeders op straat. Maar ik weet niet of de angst voor de vernietiging alléén de zaak redt.

Een film over vrijheid en utopie, vanuit het anarchisme en zijn principe '"leder naar zijn behoefte''. Een confrontatie tussen deze ideologie en de Macht, en dus de repressie, beide onlosmakelijk verbonden, en die van een rijke utopie een schrale werkelijkheid maken, zoals gebeurde in het Rusland van de sovjets. Geen historische, maar een aktuele rekonstruktie, en dus een subjektieve en emotionele visie op verleden en toekomst. Zal het optimisme van '36, van '76, met het begin van de nieuwe demokratie in Spanje, verzinken in het pessimisme van '37, het einde van de sociale revolutie met de bloedige week van mei, in het doemdenken van '83, zo dicht bij 1984?