Die Frau und der Fremde (The Woman and the Stranger)

Voor wie Le Retour de Martin Guerre gezien heeft, zal het verhaal van Die Frau und der Fremde, de film die samen met Wetherby de Gouden Beer op het Festival van Berlijn 1985 kreeg al enigszins vertrouwd overkomen. Richard en Karl zijn beide krijgsgevangenen in Rusland, einde W.O. I. Zij worden goede vrienden en vertellen dan ook alles aan elkaar wat hen nauw aan het hart ligt. Zo vertelt Richard over zijn vrouw Anna, en Karl raakt helemaal in de ban van deze vreemde, maar hem toch vertrouwde vrouw. Hij ontsnapt en gaat recht naar Anna, die wel meteen door heeft dat hij niet de echte Richard is, maar die toch helemaal onder de indruk komt van die vreemde man die alles over haar weet. Als een officiële brief de dood van Richard aankondigt, geeft zij zich over aan zijn liefde. Als zij zwanger is van Karl komt een brief toe van Richard: hij komt spoedig thuis ...

Een gegeven dat in de buurt ligt van Daniel Vignes film dus, maar Simon heeft er toch iets anders van gemaakt. Het expressionistische verhaal van Leonhard Frank legt het accent sterk op de zielsgesteldheid van de personages en Simon heeft getracht dat in beeld te vertalen. Geen oorlogstaferelen dus maar een "Kammerspiel". Het hoofdgegeven van zijn film is dan ook de ontreddering en identiteitscrisis van gewone mensen in ongewone omstandigheden. Als Richard terugkomt volgt een pijnlijke confrontatie van de drie figuren met zichzelf én met de andere. Hij vraagt dan ook: "Wer bin ich denn?" en vat daarmee de kernvraag voor Karl en Anna samen. Een film over liefde, verscheurdheid, twijfel en onzekerheid.

Rainer Simon (°1941) was regie-assistent bij Kirsten en Konrad Wolf. Maakte talloze films w.o. Till Eulenspiegel (1973), Jadup und Boel (1980) en Das Luft-Schiff (naar de roman van Fritz Rudolph Fries (1982).