Samen met Sophie Ristelhueber (ex-fotografe zoals hij) heeft Depardon gedurende tien dagen opnamen gemaakt in het psychiatrisch instituut van San Clemente, nabij Venetië. Geen kommentaar, geen interviews, maar gedurende twee uur en tien minuten, een kamera op afstand, die observeert. De ervaring van San Clemente is de voortzetting van het werk begonnen aan het einde van de jaren '60 door Franco Basaglie die een asiel in het kleine Italiaanse stadje Gorizia, vlakbij de grens met Joegoslavië, had "opengesteld" voor de buitenwereld. Sindsdien is men deze vorm van anti-psychiatrie gaan beoefenen in verschillende instellingen, waaronder die van Trieste waar Depardon in 1977 een fotoreportage maakte. Deze film is de voortzetting van dat werk. De relaties met de families, de "uitstap" van de patiënten in de stad, de administratieve problemen, Depardon toont ons dat allemaal ruwweg.
SAN CLEMENTE stelt, op een andere manier, hetzelfde probleem van NICK'S MOVIE van Wim Wenders. Hoever kan men gaan met een kamera ? Men kent de problemen waarmee Frederick Wiseman af te rekenen kreeg na TITICUT FOLLIES (nog steeds verboden) opgenomen te hebben in een uiterst repressieve instelling, de antipode van die van San Clemente. Depardon bevestigt zich hier (met Ristelhueber) als een opmerkelijk jager op beelden, filmt zelfs de bedreigende gebaren van ouders die op visite komen en behoudt die in de montage. Hij houdt geen rekening met hun eis om "no trespassing", maar laat niettemin de vraag open.
SAN CLEMENTE is weer een prachtig voorbeeld van het verplaatsen van de kamera, soms middenin soms bovenop de gefilmde scène. De kamera neemt niet de plaats in van de televisie, de kamera dwaalt af naar een oud vrouwtje in een wachtkamer, zij heeft een te grote pop in haar armen, terug naar het televisietoestel dan naar een andere kamer waar een vrouw voorwerpen rangschikt, de kamera gaat daar weer weg, richt zich weer even op de vrouw met de pop die in de tussentijd naar de eetzaal is gegaan, gaat een soort brede gang (een soort vertrek) door waar vrouwen onbeweeglijk zitten, in het voorbijgaan zie je het vegen van een ontevredene dan loopt een verpleegster voorbij naar het mannenpaviljoen, de kamera gaat de gangen door, langs onbekende gezichten, komt door het mannenpaviljoen en verdwijnt in de donkere hoek van een vertrek. (uit catalogus Film International Antwerpen 1982)
Image gallery
Generiek
Raymond Depardon, Sophie Ristelhueber
Raymond Depardon
Olivier Froux
Meer informatie
Italiaans, Frans
Frankrijk
1982