She Dances Alone

ROBERT DORNHELM
Robert Dornhelm werkte jarenlang als realisator bij de Österreichischen Rundfunk (ORF). SHE DANCES ALONE is trouwens een coproduktie van de ORF met het Amerikaanse D.H.D. Enterprises Inc. Met een belangrijk deel van dezelfde ploeg - Karl Koffer (fotografie), Earle Mack (produktie) en Tina Frese (montage)- maakte Dornhelm voordien de dokumentaire LES ENFANTS DE LA RUE DU THEATRE over de dansschool van Sint Petersburg waar ondermeer Nijinsky zelf en ook Nurejev nog gedanst hebben.

SHE DANCES ALONE is een vlot, aangenaam en intrigerend werkstuk - balancerend op de raaklijnen tussen fiktiefilm, dokumentaire, cinéma vérité, reportage en portret - dat vertelt over een jonge, nonkonformistische cineast, wiens dokumentaire over vissen door het vuur vernietigd werd (sic) en die nu een film wil maken over de legendarische Russische danser Vaslav Nijinski. Hij doet daarvoor beroep op de medewerking van diens dochter Kyra, die in San Francisco woont. Kyra wil eerst niets van het voorstel weten, maar aksepteert tenslotte. Maar haar inbreng en flamboyante persoonlijkheid zullen de produktie en het uitzicht van de film fundamenteel beïnvloeden. Heden en verleden vermengen zich in een onkontroleerbaarelan, waarin zich werkelijkheid, fiktie en fantasie dooreenweven om een volstrekt uniek en fantastisch universum te scheppen. Vaslav Nijinski was de fenomenale danser die zich rond 1919, op het hoogtepunt van zijn karrière, liet afzonderen in een krankzinnigengesticht waar hij na een verblijf van meer dan 30 jaar overleed in 1950, op een moment dat weinigen nog wisten dat hij zolang zijn eigen legende overleefd had.

SHE DANCES ALONE gaat voornamelijk over de konfrontatie tussen de jonge regisseur- rol vertolkt door Bud Gort- en de excentrieke figuur van dochter Kyra: een nerveuse, zenuwslopende, zwaarlijvige, maar bijzonder gracieuse en nog erg elegant dansende oude dame die als een onstuitbare spraakwaterval verhalen vertelt over haar vader- die ze "Tatakaboy" noemt- over haar jeugd, haar karrière, haar mystieke ervaringen, enz. Het resultaat van deze erg ongewone en inspannende konfrontatie - "Ik wilde niet persé dat het makkelijk zou gaan, maar zo moeilijk moest het toch ook niet zijn", zucht de vermoeide regisseur- is ondermeer een verrassend en boeiend portret van die legendarische danser Nijinski. Maar het is evenzeer een fascinerend portret van zijn dochter Kyra. Met haar excentrieke afkomst - vader Vaslav was Russisch/Pools, moeder Romola was Russisch/Hongaars en van adel - heeft Kyra in haar gedragingen en haar optreden ook veel weg van een extravagante aristokrate uit de Belle Epoque.

Cineast Robert Dornhelm raakte zo door haar geïntrigeerd dat hij haar drie jaar lang 'achtervolgde' nadat hij door Nurejev zelf over het bestaan van Kyra Nijinski was getipt. Pas nadat hij zijn vraag tot medewerking aan een film in het Hongaars formuleerde, stemde Kyra toe. Mede door die moeizame kontaktname, heeft de film veel weg van een soort gerekonstrueerde psychoterapie, waarin akteur Bud Gort in de rol van de cineast een jong balletmeisje een aantal gebeurtenissen uit het leven van Kyra laat naspelen. Die gespeelde anekdotes worden vermengd met een speurtocht naar Nijinski's persoonlijkheid, waarbij de waarheid in verband met zijn 'geestesziekte' evenwel een mysterie blijft. De film legt ook de nadruk op Kyra's bizarre godsdienstigheid en op haar spiritistische neigingen. Zo heeft ze altijd wel een 'droom' gehad in verband met haar vader en moeder en om daarover te vertellen wil ze graag de regisseur midden in de nacht wakker bellen. Die raakt dan ook reeds meer gefascineerd… .