To Have and Have Not

Binnen de Humphrey Bogart kultus neemt TO HAVE AND TO HAVE NOT een centrale plaats in, de film waarbij hij zijn vrouw Lauren Bacall ontmoette, de film waaruit de fan hele brokken dialoog uit het hoofd kent. Bacal tegen Bogart: "You don't have to do anything, you don't have to say anything. Maybe just whistle, don't you Steve? Just put your lips together and blow." Het is de film waar Lauren Bacall haar debuut maakte. Haar verhouding met Bogart leidde tot een geruchtmakend huwelijk, dat onder het trefwoord The Battling Bogarts in Hollywood en via de filmmagazines tot ver daarbuiten, geschiedenis maakte. Lauren was twintig toen ze de rol aangeboden kreeg. Tot grote vreugde van de Hawks klikte het meteen tussen haar en de 45-jarige Humphrey die op dat moment al zo'n vijftig films achter zich had. Hawks liet het duo bepaalde scènes improvizeren en paste de dialoog achteraf aan, niet altijd zich de lippensynkronizatie aantrekkend, en bereikte daarmee dat de ontluikende romance bijna tastbaar in de film aanwezig was. Hawks: "Sex antagonism, that's what it was."

Twee jaar na Casablanca speelt Bogart opnieuw de rol van een Amerikaan in het buitenland, die verzield raakt in de oorlog, aanvankelijk geen partij kiest omdat het zijn taak niet is, maar zich tenslotte aan de goede kant schaart omdat de tegenpartij door haar daden zijn morele verontwaardiging opwekt; Opnieuw een kosmopolitisch knooppunt, waar in oorlogstijd allerhande outcasts elkaar ontmoeten: het eiland Martinique met een haven als enig in- en uitvalspunt. In CASABLANCA was dat het vliegveld. Opnieuw een hotel waar aller wegen kruisen, en dat als dekmantel fungeert voor de Vrije Fransen. Een korrupte politiechef Vichyregering heult en willekeurig beschikt over visa en paspoorten. Lauren Bacall is hier een van die typische Hawks-heldinnen waar Godard zich later zou op inspireren. Zoals Nana in VIVRE SA VIE haar lichaam verkoopt en haar ziel behoudt, heeft Bacalls bestaan als avonturierster en dievegge haar fundamentele oprechtheid niet geraakt. Bogart moet dit leren erkennen en aanvaarden door de te makkelijke etikettering heen. Dat is het voornaamste onderwerp van de film en het blijft mooi en aktueel. Een toegift van formaat in deze spannende film is Hoagy Carmichael, die gezeten achter zijn piano in de bar o.a. de Hong-Kong Blues speelt en zingt.