'A sort of Family' toont compromisloze, forse cinema

Met zijn nieuwste film 'Una especie de familia' (2017) bevestigt Diego Lerman, die met zijn radicale debuutfilm 'Tan de repente' (2002) meteen het Zilveren Luipaard won op het festival van Locarno, dat hij een van de grote talenten is uit de nieuwe Argentijnse cinema.

Moederschap

Het thema van moederschap kwam al aan bod in 'Refugiado' (Refugee; 2014) waarin de regisseur het probleem van huiselijk geweld aansneed. In 'A Sort of Family' treedt dit thema helemaal op de voorgrond en onderzoekt Lerman zowel de morele als wettelijke ambiguïteit bij het adoptieproces.Melena (knap vertolkt door de Spaanse actrice Barbara Lennie) is een kinderloze dokter uit Buenos Aires die het soms niet al te nauw neemt met de ethische kwesties van haar beroep. In de beginscènes van de film zie je haar in de auto lang aarzelen vooraleer ze de finale beslissing vindt die haar leven kan en zal veranderen, maar allicht niet zoals ze gehoopt had. Ze spoedt zich naar het ziekenhuis waar Marcella bevalt van een kind waarvan Malena de adoptie toegezegd kreeg.

Je voelt als toeschouwer al meteen dat er iets niet klopt, de verdere film zien we dat er tussen de twee vrouwen een grote spanning heerst, dat financiële afspraken niet nagekomen worden, er chantage in het spel is. Malena botst van het ene obstakel op het andere, obstakels die zowel van medische, bureaucratische als van financiële aard zijn - of soms ook het gevolg van brute pech. Wat een simpele deal had moeten zijn, escaleert tot een tragisch menselijk drama.

Politieke dimensie

De film roept allerlei vragen op over de ethische aspecten van adoptie die in dit specifiek Argentijns geval soms op mensenhandel gelijkt. Uiteindelijk komen zowel de protagonisten als de toeschouwer in een schemerzone terecht waarin het mercantiele, het legale en het emotionele onontwarbaar in elkaar verstrengeld geraken. Het noodlottig verhaal krijgt zelfs een Bijbelse dimensie met een sprinkhanenplaag die over de protagoniste neder daalt. En los van alle morele kwesties, is het conflict tussen Melena en de draagmoeder ook en vooral een klassenstrijd tussen ‘zij die niks hebben en zij die alles hebben.’

De film speelt zich trouwens niet af in Buenos Aires maar in de verarmde provincie Misiones, in het noorden van het land, dicht bij de Braziliaanse grens. ‘Een plek,’ zo zegt de regisseur in een interview in het Franse filmtijdschrift Positif, ‘waar jonge vrouwen bereid zijn hun kind te verkopen omdat ze de middelen niet hebben om het groot te brengen. De staat is hier helemaal afwezig, iedereen is aangewezen op zichzelf en op de wetten van de markt die de prijs van een kind doet schommelen in functie van vraag en aanbod.’

Zo kruipt er onvermijdelijk ook een politieke dimensie in deze film van een regisseur wiens persoonlijke achtergrond sterk gemarkeerd werd door de vervolging van zijn familie: hij werd geboren op 24 maart 1976, de dag van de staatsgreep door de militaire junta; zijn familie leidde lang een clandestien bestaan, sommige familieleden weken uit naar Equateur en Europa, maar velen verdwenen ook zonder een spoor achter te laten.

Forse cinema

Denk nu vooral niet dat A Sort of Family een saaie thesisfilm is die vooral geschikt is om er een debat over adoptie aan te koppelen. Lerman (1976) maakt er vooral ook forse cinema van. Van bij de openingsscène (een auto in de nacht in de regen, met allerlei reflecties in het natte wegdek, in de ruiten) is duidelijk dat Lerman dit actueel verhaal zeer filmisch gestalte geeft.

Het uit het leven gegrepen drama krijgt dankzij de uitgekiende mise-en-scene, het opvallend symbolisch kleurgebruik (met de heldin die vooral in het blauw gehuld is en de draagmoeder in het geel), de quasi muzikale opbouw en het beheerst gebruik van lichtvlekken en wazige zones in de telelensfotografie van de Poolse cameraman Wojcieh Staron, een stilistische kracht die het banaal realisme ver overstijgt.

A Sort of Family is te zien op donderdag 3, 10, 17, 24 en 31 mei, telkens om 20:00 in Sphinx Cinema.

Koop hier je tickets.