Bezoekersaantal Vlaamse films neemt een duik

De 33 Vlaamse (co)producties die in 2019 in de bioscopen kwamen, lokten ongeveer 1,3 miljoen kijkers. Een daling van 42% ten opzichte van 2018. Dat blijkt uit het jaarverslag van het Vlaams Audiovisueel Fonds (VAF) dat de daling wijt aan het programmeren van een minder aantal fictiefilms die een groot publiek ambiëren. Naar de toekomst toe wil Erwin Provoost, directeur-intendant van het VAF, nieuwe impulsen geven aan de Vlaamse audiovisuele sector en de nadruk leggen op het samengaan van kwaliteit en publieksbereik.

[IMG]

In de bioscoop

Was 2018 het jaar van onder andere ‘Niet Schieten’ en ‘Girl’ ,dan maakten in 2019 de Kampioenen bij de speelfilms het mooie weer. ‘F.C. De Kampioenen 4: Viva Boma’ kwam met ongeveer 331.000 toeschouwers op de eerste plaats. Inmiddels zit de film nu al op 565.000 kijkers. Na de Kampioenen komt de Buurtpolitie. ‘De Buurtpolitie 3: Het Circus' was goed voor 123.000 kijkers en op de derde plaats komt de Studio 100 productie ‘Nachtwacht: Het duistere hart’ met 98.000. Voeg daarbij de cijfers van januari tot maart 2020 en dat aantal stijgt tot bijna 165.000. Opvallend is de bijdrage van de Vlaamse animatie in het aantal bezoekers. ‘Corgi’, de avonturen van de hond Corgi Rex van Ben Stassen en Vincent Kesteloot kon op 247.000 toeschouwers rekenen en ‘Urbanus: De Vuilnisheld’ klokte af op 64.000 kijkers. De zonder steun gedraaide documentaire ‘De Slag om Leuven’ van Johan Van Schaeren haalde dankzij schoolvoorstellingen een score van 6.400.

[IMG]

[IMG]

Op televisie

Naast de bioscoopreleases werden er in 2019 100 Vlaamse speelfilms, 5 korte films en 22 door het VAF of Screen Flanders gesteunde Vlaamse reeksen vertoond op een omroep in Vlaanderen. De succesvolste fictiefilm was ‘Pippa’ van Mark Punt (680.275), gevolgd door ‘Schellebelle’ (615.463) en door ‘De Witte van Sichem’ (594.746). De documentaire ‘Hollywood aan de Schelde’ werd door bijna 120.000 kijkers gezien en de veel bekroonde animatiefilm ‘Ce magnifique gâteau!’ was goed voor 70.000 kijkers. De fictiereeks ‘De Twaalf’ haalde gemiddeld 692.347 kijkers per aflevering en bij ‘Studio Tarara’ was dat een duizendtal minder. De eerste reeks ‘Over Water’ kwam op de derde plaats met 588.042.

[IMG]

1010 aanvragen

In 2019 werden binnen de drie fondsen - Film, Media en Game - 274 aanvraagdossiers goedgekeurd voor creatiesteun met een totale waarde van bijna 18 miljoen euro. In totaal behandelde het VAF 1.010 aanvragen van scenario- en productiesteun tot en met tussenkomsten in opleiding en promotie. Daarvoor deed het VAF een beroep op 120 commissieleden en 40 coaches. Nieuw in 2019 was de aanstelling van een pitchcomité voor majoritaire Vlaamse lange fictiefilms. Dit comité is een eerste filter voor wie een nieuw project wil indienen en is erop gericht om de indiener te doen nadenken over de finaliteit van zijn project en om de toestroom van niet levensvatbare scenario’s in te dijken. In het pitchpanel zitten mensen uit diverse disciplines die de intrinsieke waarde van een project kunnen inschatten. En wie minder goed ter tale is, krijgt zelfs tools ter beschikking om de eerste drempel naar de reguliere aanvraag te nemen. Aan het pitchpanel werden vorig jaar 67 projecten voorgesteld.

Groen licht

Ook voor de documentaire is er sprake van om een pitchfase in te voeren, want er werd steun gevraagd voor niet minder dan 114 projecten. De druk op de middelen is dus groot. Binnen een totaal van 244 fictieaanvragen kregen tien majoritair Vlaamse kortfilms en zeven majoritair Vlaamse speelfilms groen licht voor hun productiefase. Dertien speelfilmprojecten waaronder zes debuten zitten in de ontwikkelingsfase.

Naar vroeger

In 2020 wordt er, met dank aan de dotatieverhoging van het Filmfonds, 425.000 euro meer besteed aan creatie. Documentaire, animatie en FilmLab krijgen daarbij een hoger aandeel dan fictie dat er 150.000 euro bijkrijgt. Het systeem van steun voor artistieke en productionele ontwikkeling bij lange fictiefilms verdwijnt en het VAF keert terug naar het vroegere systeem met een scenario- ontwikkelings- en productiepremie. Vanaf dit jaar wil het VAF de documentairemakers helpen bij het bereiken van een bepaald doelpubliek. Dat kan extra belangstelling opleveren naast de klassieke kanalen als festivals, bioscoop en VOD. Met de animatiesector komt er overleg over hoe de beschikbare budgettaire enveloppe zo vruchtbaar mogelijk kan worden aangewend.

Return

Naast het VAF beschikt ook Screen Flanders, dat Vlaanderen als audiovisuele regio op de kaart wil zetten, over een productiebudget. Dit jaar ging 4,5 miljoen euro naar 29 projecten van de 49 ingediende aanvragen. Eén euro geïnvesteerde steun leverde een return op van 7,93.

Sensibiliseren

Er wordt ook verder gewerkt aan het sensibiliseren voor een vrouwvriendelijker sector. Qua gendergelijkheid scoort de Vlaamse filmsector niet goed en wat het VAF betreft ligt dat eerder aan de te kleine instroom van projecten van vrouwelijke makers dan aan de goedkeuringen. Die vallen volgens een studie niet in het nadeel van de vrouwelijke makers. Getrouw aan het aanvoelen dat “we ambitieuzer moeten zijn”, wordt volop ingezet op innovatie. Een begrip dat vele ladingen dekt maar onder meer wordt gezocht via kruisbestuivingen van de fondsen waarbij talenten uit diverse hoeken worden samengebracht om, elkaar versterkend, vernieuwende projecten op touw te zetten.

Spannend

Voor het VAF/gamefonds en de game-industrie wordt 2020 een spannend jaar want het tax sheltersysteem zal toegepast worden op games. De impact is moeilijk te voorspellen maar het tax sheltersysteem is niet het enige waarop het VAF wil inzetten. Het bekijkt de mogelijkheden tot internationale coproductie in en buiten Europa. Met de preproductie van ‘Shadow Game’ is de eerste Belgisch-Nederlandse coproductie een feit. Het VAF ging binnen de eigen grenzen al aan tafel zitten met Wallimages.

Marketing

Zoals bekend is Flanders Image de communicatie- en promotieafdeling van het VAF en houdt het onder meer contact met festivals en festivalcuratoren. Nieuw in 2019 was de introductie van het VAF Marketing Partnership (VMP). Het gaat om een premie voor de ontwikkeling en uitwerking van kwalitatief promotiemateriaal tijdens de hele productiefase van een speelfilm. Het materiaal kan worden ingezet in de aanloop naar en tijdens het exploitatieproces van de film en dat op alle mogelijke platforms. Het is geen distributiepremie. Het gaat om de aanmaak van audio- en videofragmenten, digital media content, en ook de kosten voor onder meer making-ofs, persmappen, setfoto’s, posterontwerpen komen in aanmerking.

Springplank

Allemaal met de bedoeling om het Vlaamse publiek beter te bereiken. Dat is ook de inzet van de publiekwerking van het VAF met steun voor onder meer filmfestivals, initiatieven als de filmclub op school. Nieuw was vorig jaar de zogenaamde Springplankpremie die een duwtje in de rug gaf aan nieuwe culturele schermen in Antwerpen (Cinema Lumière), Diest (Cinema Paradiso), Brasschaat (De Polygoon), Kortrijk (Budascoop). Daar zijn nieuwe projecten bij die de bestaande arthouses aanvullen. Opvallend daarbij is dat de bezoekersaantallen van de arthouses de jongste zeven jaar in stijgende lijn gaan.

Nu nog die voor de Vlaamse film dus. Maar dat is zonder het nieuwe coronavirus gerekend. Dat heeft inmiddels 116 Vlaamse audiovisuele projecten besmet.