Degelin in de ban van sirenen

10 okt 2009
Opgelucht omdat hij eens zijn verhaal kon vertellen en ontroerd omdat zijn kinderen hem zegden dat zij hem nu beter begrepen, verliet Emile Degelin de op de 36ste editie van het Filmfestival Gent gehouden voorstelling van de dvd Si la sirène te fait peur. De door de Cinematek geproduceerde dvd bevat naast een documentaire over het werk van Degelin ook twee van zijn langspeelfilms en twee kortfilms. Erik Martens is de eindverantwoordelijke en die naam staat eens te meer garant voor kwaliteit.
Hij interviewde Emile Degelin twee dagen lang in De Panne en die locatie werd niet toevallig gekozen. Daar werd Si le vent te fait peur gedraaid, een film over incest die in 1960 de officiële competitie haalde van Cannes en daar veel lof oogstte. Degelin koos voor de duinen van De Panne omdat hij daar een soort oerlandschap vond en daar zijn streven naar het absolute kon uitleven. Dat streven loopt als een rode draad door zijn filmwerk. Uiteraard is er op de dvd ook plaats voor wat anekdotiek en meer dan eens zien we een ontroerde Degelin herinneringen ophalen aan zijn Si le vent te fait peur. Zo ontmoette hij in Cannes Jean-Luc Godard met wiens zuster hij tien jaar eerder bevriend was geraakt toen hij drie maanden in Zwitserland verbleef. Voor Degelin ook een gelegenheid om te onderstrepen dat hij niet, zoals Godard, tot de nouvelle vague stroming behoorde. Heel boeiend en ongetwijfeld nog voor verder historisch onderzoek vatbaar is de band die Degelin in sommige van zijn kortfilms trachtte te leggen tussen beeld en klank. Hij werkte daarbij nauwgezet samen met componisten van moderne en elektronische muziek. De getoonde fragmenten ogen en klinken overtuigend. Vooral het in Berlijn bekroonde Sirenen waarin de regisseur een stukje Ulysses van Joyce en klassieke beelden van sirenen samenbrengt, overtuigt nog altijd. In een later leven werd Emile Degelin romanschrijver en hij wijst er op dat enkele van zijn filmmedewerkers ook die weg zijn opgegaan. Degelin komt uit de documentaire naar voor als iemand die hartstochtelijk in het filmmedium geloofde en er zich meer dan wie ook halverwege de vorige eeuw in verdiepte. Maar het publiek dat hij zo graag wilde bereiken, gaf verstek. Daar zit de cerebrale aanpak van Degelin zeker voor iets tussen. Maar met een Si le vent te fait peur over incest en een Palaver waarin immigranten onze maatschappij bekijken, was hij zijn tijd vooruit. En de prijzenregen die Degelin op nationale en internationale festivals won, is zonder meer indrukwekkend en onuitgegeven.