Verdieping 13 jun 2024

Armageddon avoided, barely…

Films waarin de nucleaire catastrofe (op het laatste nippertje) kan verijdeld worden.

The Bedford Incident (1965) | James B. Harris

Een extreem patriottische en anticommunistische bevelhebber (Richard Widmark) van een US-torpedojager achtervolgt in de buurt van Antarctica een Russische onderzeeër en vuurt per abuis een kernwapen af. Debuterend regisseur James B. Harris produceerde voordien drie vroege films van Stanley Kubrick. Met Sidney Poitier, James MacArthur, Martin Balsam, Eric Portman.

WarGames (1983) | John Badham

Een jeugdige computernerd (Matthew Broderick) slaagt erin om met zijn elektronisch speelgoed aansluiting te vinden op de WOPR (War Operation Plan Response) - computer die hele Amerikaanse kernarsenaal commandeert. Hij denkt dat hij een partijtje Thermonucleaire Oorlog speelt maar voor de computer is er geen verschil tussen spel en werkelijkheid. Met Ally Sheedy, Dabney Coleman.

The Hunt for Red October (1990) | John McTiernan

Sean Connery is in de eerste Tom Clancy-verfilming (waarin CIA-analist Jack Ryan tweede viool speelt) de gezagvoerder van de Russische onderzeeër Red October, een geluidloze duikboot die niet door sonar kan worden onderschept en daardoor de Sovjets een forse voorsprong geeft op de Amerikanen. Als de raadselachtige kapitein bij de maiden voyage meteen van koers afwijkt, richting Amerika, begint het zenuwslopende gissen naar zijn motieven (is hij een overloper of wil hij op zijn dooie eentje WO III opstarten?) en het kat-en-muisspelletje tussen de twee supermachten. Met Alec Baldwin, Scott Glenn, Sam Neill, James Earl Jones, Joss Ackland, Peter Firth, Tim Curry.

The bedford incident
Richard Widmark en Sidney Poitier in "The Bedford Incident"

Crimson Tide (1995) | Tony Scott

Terwijl er een nucleaire Holocaust dreigt, ontstaat muiterij op een Amerikaanse onderzeeër, waarbij de kapitein (Gene Hackman) en zijn eerste officier (Denzel Washington) lijnrecht tegenover elkaar komen te staan in een krachtmeting die over het lot van de wereld zal beslissen. Onvergetelijke dialoog (bedacht door Quentin Tarantino die nochtans niet het scenario schreef) van bevelhebber Gene Hackman: ‘We’re here to preserve democracy, not to practice it.’ Met Matt Craven, George Dzundza, Viggo Mortensen, James Gandolfini.

Broken Arrow (1996) | John Woo

Hightech actiefilm waarin John Travolta in de woestijn Amerika gegijzeld houdt met ’s werelds dodelijkste nucleair wapen en alleen zijn vroegere maat (Christian Slater) hem kan stoppen. Met Samantha Mathis, Delroy Lindo, Frank Whaley.

The Peacemaker (1997)| Mimi Leder

Een kolonel bij het Amerikaanse leger (George Clooney) en de vrouw (Nicole Kidman) die hem superviseert moeten de gestolen Russische kernwapens kunnen vinden vooraleer deze door terroristen geactiveerd worden. Met Marcel Iureș, Aleksander Baluev, Armin Mueller-Stahl.

The sum of all fears
Morgan Freeman en Ben Affleck in "The Sum of All Fears"

Fail Safe (2000) | Stephen Frears

Een remake van de gelijknamige film van Sidney Lumet in hetzelfde live TV drama format. Om in de geest van de vermaarde fifties shows uit het live television tijdperk te blijven, wordt deze CBS-productie geïntroduceerd door televisielegende Walter Cronkite, werd er gedraaid in zwart-wit en hoor je geen noot muziek of geen enkel geluidseffect. Met George Clooney, Harvey Keitel, Richard Dreyfuss, Noah Wyle, Brian Dennehy, Sam Elliott, James Cromwell, Frank Azaria, Don Cheadle, Harvey Keitel.

The Sum of All Fears (2002) | Phil Alden Robinson

Tom Clancy had het in zijn techno-thriller uit 1991 over het monsterverbond tussen Palestijnse extremisten, Duitse radicalen en een voortvluchtige indiaan. De filmscenaristen maakten er iets minder geopolitiek geladen van. Waardoor de militaire hardware minnende auteur zich op de commentaartrack op de dvd introduceert met: ‘I’m Tom Clancy, I wrote the book they ignored.’ Nu zijn het complotterende nazi’s die de wereld bedreigen met een verdwaald Israëlisch kernwapen waarmee ze de oorlog willen ontketenen tussen Rusland en de U.S.A. Alleen jonge CIA-analist Jack Ryan (Ben Affleck) kan hun snode plannen verijdelen. Dit vierde Jack Ryan-avontuur bereikte de bioscoop terwijl de Amerikaanse oorlogszucht - met dank aan 9/11- een forse comeback maakte. De beslissende scène is de aanval met een kernbom op een eivol voetbalstadion in Baltimore. Regisseur Phil Alden Robinson was zo slim om het afgaan van de bom lekker niet te tonen, wel de onmiddellijke gevolgen: de hittegolf, de schokgolf en het vacuüm dat ontstaat als het stof zich terugtrekt. Met Morgan Freeman, James Cromwell, Philip Baker Hall, Alan Bates, Josef Summer, Ciaran Hinds.

Patrick Duynslaegher

Patrick Duynslaegher

Van 1972 tot 2011 was Patrick Duynslaegher filmcriticus voor Knack magazine, waar hij van 2001 tot 2011 hoofdredacteur was. Van 2011 tot 2018 was hij artistiek directeur van Film Fest Gent. Hij schreef onder meer voor Sight & Sound, the International Film Guide, Variety en Vrij Nederland. Hij is de auteur van vier boeken, een over André Delvaux’s ‘Woman in a Twilight Garden’, een verzameling reviews, een overzicht van 100 jaar cinema in reviews en een kritische studie over het werk van Martin Scorsese.