Filmfestival Oostende koestert rebels tintje
De competitie op het festival van Oostende bestaat uit drie delen met Look!, Coop! en Soon! als titels. In de Look-sectie ligt de klemtoon op het visuele aspect van de filmverhalen en wordt een prijs uitgereikt voor beste scenario en beste director of photography (DoP). De film met de beste combinatie van de twee krijgt de prijs voor de beste film.
Look!
Bij de negen kandidaten voor die prijs valt de aanwezigheid op van de lang verwachte The Zone of Interest van Jonathan Glazer met Sandra Hüller in een glansrol. Zij vertolkt de vrouw van Rudolph Höss, de kampcommandant van Auschwitz. Aan de rand van dat kamp zorgt zij ervoor dat haar gezin een onbekommerd leventje leidt. Evil does not exist van Ryûsuke Hamaguchi maakte eerder deel uit van het onderdeel Videodroom op Film Fest Gent en in Bolero vertelt Ann Fontaine het ontstaan van Ravels beroemdste werk. Firebrand van Karim Aïnouz brengt een portret van Catherine Parr, de zesde en laatste vrouw van Hendrik VIII, en neemt daarbij meer dan eens een loopje met de geschiedenis. Wie het fenomeen artificiële intelligentie volgt, kan terecht bij La Bête van Bertrand Bonello. Twee geliefden lijken in die film elkaar steeds opnieuw tegen te komen. Felipe Gonzales haalt een stukje Chileense koloniale geschiedenis uit de vergeethoek in zijn Los Colonos (The Settlers) en in The Peasants verweert Jagna zich tegen hebzucht en patriarchale structuren in een negentiende-eeuws Pools boerendorp. Agnieszka Holland komt persoonlijk haar migratiefilm Green Border voorstellen. Stijn Coninx is de voorzitter van de Look!-jury.
Soon!
Debuterende filmmakers of zij die een tweede werk afleveren en al dan niet furore maakten op internationale filmfestivals, nemen deel aan de Soon!-competitie. Zo debuteert de Italiaanse Paola Cortellesi met C’è Ancora Domani waarin ze terugblikt op het moeilijke leven van een Italiaanse huisvrouw in het patriarchale Italië kort na de Tweede Wereldoorlog. Cortellesi vertolkt zelf de hoofdrol. Femme van Sam H. Freeman en Ng Choon Ping werd eerst op de Berlinale vertoond en onderzoekt hoe wraak en vergelding tot stand komen in het menselijk brein. Hypnosen van Ernst De Geer is een Zweedse satire die eerder in Karlovy Vary werd vertoond. Hoofdrolvertolker Herbert Nordrum ging naar huis met de prijs voor de beste acteur. Melk waarin een moeder van een gestorven kind op zoek gaat naar een plaats om haar moedermelk te doneren, was eerder al in Venetië, Warschau en Zurich te zien. De film werd geregisseerd door de Nederlandse Stefanie Kolk. In The Mother of All Lies verwerkt Asmae El Moudir haar persoonlijke verleden met de politieke realiteit in het Marokko van de jaren tachtig. Zij kreeg in Cannes in de sectie Un certain regard de prijs voor de beste regie. Actrice Charlotte De Bruyne, bekend van o.a. Het smelt, zit de Soon!-jury voor.
Opmerkelijke Belgische en Nederlandse coproducties krijgen onderdak in de Coop!-competitie. Enkele titels: La vierge à l’enfant van Binesva Berivan, Les meutes van Kamal Lazraq, When Fucking Spring is in the Air van Sugawara Danyael, Let me go van Maxime Rappaz en The Rye Horn van Jaione Camborda. Juryvoorzitter is Claire van Daal, hoofd publieksprogramma van het Nederlands Film Festival in Utrecht.
Eigen talent
Een van de hoofdthema’s van het Oostendse festival is het “talent van eigen bodem”. Dat weerspiegelt zich in de keuze van de openings- en de slotfilm maar daar hoort ook de selectie bij van Skunk van Koen Mortier. Hij baseerde zijn vierde speelfilm op het gelijknamige boek van Geert Taghon. Daarin schreef hij zijn ervaringen in de forensische psychiatrie neer. Liam, het hoofdpersonage, wordt door de sociale dienst in een instelling geplaatst om aan zijn gruwelijk tekortschietende ouders te ontsnappen. Maar of hij erin slaagt om aan zijn demonen te ontsnappen, is maar de vraag. Skunk wordt ook vertoond op de dag van de jeugdzorg op 28 januari. Na de vertoning komt er een panelgesprek over de problemen en de uitdagingen van de jeugdzorg met naast regisseur Mortier en auteur Taghon nog onder meer de administrateur-generaal van het agentschap Opgroeien Bruno Vanobbergen, gedragstherapeut Ingrid De Jonge en kinderrechtencommissaris Caroline Vrijens.
Series
Een uitgebreide keuze aan series moet voor een pak potentiële kijkers zorgen. Op documentair vlak zijn dat o.a. Bad, Bad, Belgium waar in animatievorm drie donkere momenten uit de Belgische geschiedenis worden opgerakeld. Een ervan is de Belgische betrokkenheid bij de atoombommen in de jaren veertig. In Challas en de kost dompelen zes Vlamingen zich onder in het leven en de cultuur van hun ouders en voorouders in Marokko. Wie van fictie houdt, kan een voorproefje nemen van Assisen: de insulinemoord van Frank Van Mechelen, van Juliet van Anke Blondé en Styx van Jeroen Dumoulin. Hij baseerde zich op het gelijknamige populaire boek van Bavo Dhooge en Oostende vormt een gedroomd filmdecor. Alles draait om de corrupte agent Raphaël Styx die wordt doodgeschoten maar opstaat uit de dood. Van Dries Vos worden de eerste twee afleveringen van de internationale productie The Couple Next Door vertoond. Jongeren en anderen komen aan hun trekken bij Onlyfriends van Jaap van Veen en cartoonist Lectrr schreef met Trizombie een verhaal over vriendschap en avontuur in een verrassende setting.
Master
Master Gene Bervoets is niet alleen van het film- en tv-scherm niet weg te slaan maar zal ook in Oostende alomtegenwoordig zijn. Omdat hij zich van jongs af aan een rebel voelde en zich daarom nooit bij een gezelschap aansloot, opteerde hij voor “Rebel sans Gene: come as you are” als festivalthema. In zijn masterselectie koos hij voor grote vernieuwers en rebellen van het medium film. Vandaar films van o.a. Luchino Visconti (Death in Venice), Buster Keaton (The General), David Lynch (Lost Highway), Paul Thomas Anderson (The Master). Hij treedt zelf op in Assisen: De insulinemoord en in de jongste film van Jos Stelling De dans van Natasja. Regisseur Jos Stelling krijgt een speciale hulde van het festival. Verder blaast Bervoets zijn punkgroep The Plastic Bags nieuw leven in en treedt hij op als ambassadeur van de NorthSeaChefs die voor de catering in het festivalrestaurant zorgen.
Avant-premières
Uiteraard programmeert artistiek directeur Peter Craeymeersch ook een aantal avant-premières. Een kleine greep uit het aanbod: L’ordine del tempo is de jongste film van Liliana Cavani. Guido Van Driel zorgt met zijn Toen we van de Duitsers verloren voor een Nederlands accent en verfilmde in zwart-wit zijn eigen graphic novel die zich afspeelt op de dag dat Nederland in 1974 de WK-finale verloor tegen Duitsland. Terrestrial Verses is een Iraanse film waarin verhalen worden verteld van burgers die door de Iraanse autoriteiten werden gekleineerd. In The First Day of My Life van Paolo Genovese zijn vier mensen van plan om zelfmoord te plegen. Tot iemand hen erop wijst hoe het leven er zonder hen zou uitzien. Un Amor is van de hand van de Spaanse Isabel Coixet en Unmoored is een Zweedse psychologische thriller en het debuut van Caroline Ingvarsson. De Franse Quentin Dupieux serveert met Yannick een absurde komedie en stelt bovendien nog zijn satirische biopic Daaaaali voor in Oostende. Klimaatverandering komt aan bod in The End We Start From van Mahalia Belo. Een heftige regenbui gepaard met overstromingen verdrijft een moeder met haar baby en partner uit Londen naar het platteland. Maar of ze daar veilig zijn?
Oostendenaars
Het lopende Ensor-jaar krijgt eveneens aandacht op FFO. In de documentaire James Ensor. De man achter het masker probeert Maarten Vandeurzen de mysterieuze figuur die tot een der belangrijkste Belgische moderne schilders uitgroeide te doorgronden. Daarvoor trekt hij zelfs naar het J. Paul Getty Museum in Los Angeles waar De Intrede van Christus in Brussel hangt. Over Arno Hintjes, ook al Oostendenaar, maakte Kristof Michiels, de documentaire Rock ’N’ Roll Godverdomme. Die toont, aan de hand van zijn eigen woorden en met heel veel muziek, Arno zoals hij echt was. Vrienden en familie komen ook aan bod.
Debat
Tussendoor is er nog plaats voor een kortfilmcompetitie en worden de jongste VAF Wildcards winnaars vertoond. Aan debatten evenmin een gebrek. Naar aanleiding van de uitreiking van de Ensors komt er een “Debat van De Ensors” uitsluitend gevoerd door politici. Bij de industrie talks komen onderwerpen aan bod als “Franse en Vlaamse Belgische films aan beide zijden van de taalgrens”, “Van boek naar film”, “Grenzeloos netwerken” over samenwerking bij Vlaams-Nederlandse tv-reeksen, ‘Profilering van de acteur in een inter-nationale markt” over de nieuwe plaats van de acteurs bij de komst van de online platforms, en “De toekomst van de filmjournalistiek in de Lage Landen”. Het filmfestival van Oostende heeft plaats van 26 januari tot 3 februari 2024.
Alle info over het programma is te vinden op www.filmfestivaloostende.be.
Raf Butstraen
Met decennia filmgeschiedenis op de teller is voormalig filmcriticus Raf Butstraen de geknipte man om het laatste filmnieuws te fileren voor Film Fest Gent.