Knowledge is the beginning op Canvas
06 nov 2006
Zaterdagmiddag is op Canvas de festivaldocumentaire Knowledge is the Beginning te zien, over het Western-Eastern Divan Orchestra van de Joodse dirigent Daniel Barenboim. Samen met de Palestijns-Amerikaanse filoloog Edward Said bracht hij in 1999 voor het eerst 80 jonge muzikanten uit Israël en de Arabische buurlanden samen in een symfonisch orkest.
'Kan de staat Israël het zich veroorloven de onrealistische droom van een ideologisch einde van het conflict te blijven koesteren, in plaats van te streven naar een pragmatische, humanitaire oplossing, gebaseerd op sociale rechtvaardigheid?' Dat vraagt de Joodse dirigent Daniel Barenboim in de Israëlische Knesset onverbloemd aan de regering. Zelf heeft hij een merkwaardig vredesinitiatief op poten gezet in het Midden-Oosten. Niet met een militaire 'oplossing', maar met muziek. Zijn echte toverwoord voor vrede is kennis.
Barenboim wil met muziek iets doen om de hopeloze malaise in het Midden-Oosten te overstijgen. De oorzaak van het blijvend conflict is volgens hem een simpel gebrek aan inzicht en kennis in de denkwereld van de ander. Muzikanten moeten leren naar elkaar te luisteren, niet alleen tijdens het musiceren, maar ook naar mekaars levensverhaal en overtuiging. Barenboim schuwt hierbij geen harde uitspraken. Geduldig blijft hij ijveren voor zijn zaak.
Het Western-Eastern Divan Orchestra
In Barenboims Western-Eastern Divan Orchestra lukt het effectief om Syriërs, Libanezen, Palestijnen, Jordaniërs en Egyptenaren te laten samenleven en musiceren met elkaar. Allemaal mensen die thuis alleen maar gemanipuleerde informatie te horen krijgen. De meeste jongeren kunnen in hun thuisland niet eens met elkaar telefoneren.
Nu wordt dit initiatief jaarlijks onthaald. Na een sessie in Weimar, Sevilla en Chicago, begeeft Barenboim zich in 2004 in het hol van de leeuw. Het West-Eastern Divan Orchestra geeft een concert in Ramallah. Barenboim ondervindt dat je in de bezette gebieden 736 check-points moet passeren om in negen uur tijd 45 kilometer af te leggen. Een uitspraak van een Palestijns meisje blijft hem bij: 'Jij bent de eerste Israëli die naar ons komt zonder tank of geweer'.
Regisseur Paul Smaczny volgt het orkest al sinds zijn oprichting. De film is een verslag van de vijf zomerworkshops in Weimar en Sevilla, het bezoek van Barenboim aan Ramallah en Jeruzalem in mei 2004, het concert in Genève en hoogtepunten uit de Europese tournee van 2005.
Merkwaadig punt in de documentaire is een fragment uit de toespraak die Barenboim hield in de Knesset n.a.v. de prestigieuze Wolfprijs die hij kreeg voor zijn initiatief. Barenboim nam toen geen blad voor de mond en bekritiseerde openlijk het beleid van premier Sharon.
Met muziek van o.m. Tsjaikofsky, Dvorak, Beethoven en Bizet
Zaterdag 11 november 2006 om 12u op Canvas