Liefde en fake news centraal op Docville

Met ‘Cold Case Hammarskjöld’ van de Deense regisseur Mads Brügger komen vooral liefhebbers van complottheorieën aan hun trekken. Alles begint met een onderzoek naar het neerstorten van het vliegtuig waarmee VN-secretaris-generaal Dag Hammarskjöld tijdens de nacht van 17 op 18 september 1961 op weg was naar Moïse Tshombe om de Katangese secessie te bespreken. Een ongeluk of een moord? Na bijna 58 jaar blijft het een raadsel wat er gebeurd is. En na de meer dan twee uur durende documentaire is de oplossing van het raadsel er evenmin. Brügger bewandelt onder meer het Belgische spoor en schuift de rol van piloot Jan Van Risseghem naar voor. Maar niet iedereen is er van overtuigd dat Van Risseghem het vliegtuig van Hammarskjöld neerhaalde.

Virus

De speurtocht van Mads Brügger en zijn scenarist leidt evenwel tot een veel groter schandaal en misdrijf. Een schimmige paramilitaire door Britse en Amerikaanse geheime diensten gesteunde Zuid-Afrikaanse militie had niet alleen een hand in de aanslag op Hammarskjöld, maar was eveneens betrokken bij een plan om de zwarte bevolking van Zuid-Afrika uit te moorden. Daarbij werd gebruik gemaakt van het aidsvirus. Allemaal in het kader van het behouden van de blanke suprematie over Afrika!

Brügger onderbouwt zijn bevindingen met getuigenissen en geschriften waarvan hij zelf zegt dat ze soms afkomstig zijn van een gek en een fantast. Ook heel wat medici staan meer dan sceptisch tegenover de verspreidingsplannen met het aidsvirus. Je kijkt wel op van een film als ‘Cold Case Hammarskjöld’ maar of hij immuun is voor het virus van de historische kritiek?

Van de andere spectaculaire Docville documentaire ‘De laatste der Europeanen’ is het lang niet zeker dat ze zal vertoond worden. Dat zal slechts gebeuren wanneer de Brexit gestemd is en definitief doorgaat. Regisseur Lode Desmet volgde immers voor en achter de schermen twee jaar de Brexit-onderhandelingen. Mocht openbaar worden wat er allemaal binnenskamers is gezegd en welke intriges soms meespeelden dan kunnen de onderhandelaars niet langer met mekaar overweg. Indien de vertoning doorgaat, komt Brexit onderhandelaar Guy Verhofstadt nog meer tekst en uitleg geven.

Haarfijn

Liefhebbers van spraakmakende documentaires rondom onderzoeksjournalistiek vinden in Leuven hun gading in de sectie ‘Press Under Pressure’. Charles Ferguson kijkt in een vier uur durende documentaire ‘Watergate’ terug op een beroerde periode in de Amerikaanse geschiedenis. Zijn in Berlijn vertoonde documentaire balanceert tussen een politieke thriller en een rechtszaak drama. Ook ‘The Panama Papers’ beheersten wekenlang het nieuws en regisseur Alex Winter legt haarfijn uit wat daarin staat en hoe de journalisten een jaar lang in het geheim werkten aan hun publicatie.

In ‘Divide and Conquer’ komt Fox nieuws als broeihaard van fake news aan bod met de intussen in 2017 overleden Roger Ailes als de grote instigator. Ooit was Steve Bannon adviseur van president Donald Trump en nu is hij uitgegroeid tot een invloedrijk personage. In ‘The Brink’ zien we hem aan het werk bij zijn poging om de Europees extreemrechts rondom zich te verzamelen en om zo de Europese verkiezingen te beïnvloeden. Aan dit festivalluik wordt een debat gekoppeld over ‘Onderzoeksjournalistiek en Fake News’.

Hart

Zoals het campagnebeeld van Docville suggereert, krijgt het hart een centrale plaats op de 15e editie. De sectie ‘Love Factually’ omvat een reeks documentaires over de meest bezongen menselijke ervaring. Dat mag je in ‘Marianne & Leonard – Words of Love’ bijna letterlijk nemen want het gaat om de relatie tussen Leonard Cohen en zijn Noorse muze. Regisseur Nick Broomfield volgt hun onconventionele relatie vanaf de begindagen. Psychiater Dirk De Wachter houdt na de vertoning op 30 maart een nagesprek over de “onmogelijke liefde”.

Hoe liefde ons leven, onze hersenen en ons lichaam diepgaand kan veranderen leer je in ‘Pleasure & Pain: Science of Love’ van Judith König. De Nederlandse Marjon kreeg een zodanige bloedhekel aan vragen als “waarom ben je single” dat ze er een vierdelige reeks over draaide. ‘Love etc.’ vertelt dan weer vijf echte liefdesverhalen en ‘China Love’ maakt zijn titel waar. Liefde als kapitalistisch concept (tijdens de Culturele Revolutie) is voorbij, nu is China verliefd geworden op de liefde en huwelijken zijn er big business.

Als omkadering bij dit festivalonderdeel is er een in samenwerking met de KU Leuven wetenschappelijk onderbouwde speeddate waar zich meer dan honderd gegadigden voor inschreven. Zelfs aan hen die moeite hebben om een liefdesbrief te schrijven is gedacht. Zij kunnen terecht bij een robot die voor hen een brief zal schrijven. Met pen en inkt.

Hommage

Bij de competities, het kloppende hart van het festival, is er een nationale en een internationale selectie. Bij de nationale selectie horen titels als ‘Inclusief’ waarin Ellen Vermeulen kijkt hoe het er in een inclusieve klas aan toe gaat en de al op Film Fest Gent vertoonde ‘Harry Gruyaert. Photographer’ van Gerrit Messiaen. ‘Sakawa’ leidt ons naar de puinhopen van afgedankte computers in Ghana waar men nog een slaatje uit internetfraude probeert te slaan. In ‘When Arabs danced’ toont Jawad Rhalib hoe een stille moslimminderheid zich verzet tegen radicalisering en Kita Bauchet ziet de ‘Bains Publics’ als een melting pot van de grote stad. Een hommage aan de diversiteit van Brussel.

Nadenken

Met de internationale selectie als gids kom je in alle uithoeken van de wereld terecht. ‘Closing Time’ brengt je naar Taipei, ‘Anthropocene’ naar Canada, ‘Midnight Family’ naar Mexico en ‘Transnistra’ naar Transnistrië. Nooit van Transnistrië gehoord? Wij evenmin want niet erkend als onafhankelijk land maar de film erover wordt omschreven als een filmisch hoogstandje en hij won de Big Screen Award op het jongste filmfestival van Rotterdam.

Wie last zou hebben van een gebrek aan stof tot nadenken, bestelt best tickets voor de sectie ‘Weten en Geweten’. Niet alleen kom je daar nogmaals ‘The Brink’ tegen maar verneem je bovendien ‘The Truth about Killer Robots’. Over een 370 meter lang Oostenrijks grenshek ter afsluiting van de Balkan-vluchtelingenroute draaide Nikolaus Geyrhalter, de soms hilarische ‘The Border Fence’. Betere voorbereiding op de Berlinale film ‘So Long My Son’ vind je niet als je naar ‘One Child Nation’ gaat kijken. In deze Sundance winnaar worden de gevolgen van de eenkindpolitiek in China gedocumenteerd, in ‘So Long My Son’ worden ze speelfilmgewijs verteld. Aan deze sectie is een ‘weten en geweten’ prijs verbonden.

Spectrum

Uit de reeks ‘Spectrum’ halen we twee titels naar voor die zich aan het uiterste van een spectrum bevinden. Peter Jackson toont ons in ‘They Shall Not Grow Old’ via digitale technieken ingekleurde archiefbeelden uit WO I en beperkt zich niet tot de wapenfeiten maar heeft ook oog voor het dagelijkse leven van en de camaraderie onder de soldaten. Met ‘Goden van Molenbeek’ komen we met een smak in de actualiteit terecht. De Finse Reetta Huhtanen filmde haar opgroeiend zoontje Aatos en zijn omgang met zijn vriendje Amine. Twee totaal verschillende werelden waarin onder meer geloof en ongeloof eens niet voor conflicten zorgen. Hoewel veel nagespeeld is, behoudt de cineaste toch een zekere spontaniteit en capteert ze goed de sfeer in Molenbeek na de aanslagen van 22 maart 2016.

‘Young Docs’, ‘Outside the Dox’ en ‘VR Dox’ zijn andere thema’s op Docville dat het werk van documentarist André Singer onder de aandacht brengt. Binnen de documentaire sector is hij een monument en vooral een wapenbroeder van Werner Herzog wiens films hij produceert. Hij regisseerde zelf de WO II documentaire ‘Night Will Fall’ en werkte met Werner Herzog mee aan ‘Meeting Gorbachov’.

Het minste dat men kan zeggen is dat er nogal wat wereldgeschiedenis aan bod komt op deze 15e editie van Docville. Dat alles omkaderd door colloquia, workshops, pitch-sessies, een crowdfunding wedstrijd. De winnaar van de internationale competitie komt automatisch op de longlist voor de Oscar voor beste documentaire.

Alle informatie: www.docville.be