My Darling Quarantine, week #4

Men of the earth andrewkavanagh
Nieuws 08 apr 2020
De straten zijn even leeg als de winkelrekken voor het wc-papier: een nieuwe week in ‘lockdown’ kondigt een nieuwe reeks kortfilms aan in het kader van het online filmfestival 'My Darling Quarantine': Michiel Philippaerts, kortfilmprogrammator bij Film Fest Gent, gidst je door het programma-aanbod van week 4.

Dag 1: ‘Là bas’ van Mohamed Sabbah

“Onlangs had ik een droom ... Ik droomde dat ik een martelaar was.” Zo begint het nachtmerrieachtige experiment ‘Là bas’ van de Libanese regisseur Mohamed Sabbah. Gefilmd op korrelige Super 8 leidt de jonge man ons naar Zuid-Libanon, naar de grens met Palestina. De beelden van de groene vallei worden onderbroken of bijgestaan door snelle flitsen van onheilspellende zelfportrettering en oorlogsgeluiden; als korte opflakkeringen van geweld. In de voice-over reflecteert de regisseur over zijn complexe relatie met Palestina, terwijl de soundtrack, die vast lijkt te zitten in een eeuwige loop, de cyclische aard van het gewapende conflict omineus benadrukt. Samen met zijn verloofde kijkt Sabbah naar het beloofde land: onbereikbaar. Dystopischer kan het haast niet – en tegelijkertijd is het een film die op een harde realiteit geënt is. Ondertussen smeult het vuur verder. Yara Yuri Safadi van Leiden International Short Film Experience koos de film.

Dag 2: ‘Men of the Earth’ van Andrew Kavanagh

Een auto wordt tegengehouden door een straatarbeider: hij zal eventjes moeten wachten alvorens hij verder kan rijden. In het daaropvolgende shot dat langer dan vier minuten aanhoudt, glijden we over de drukke werf, waarover grote getalen van wegenwerkers in fluo outfits door mekaar lopen. Het is niet geheel duidelijk wat er gaande is, want hoewel we een deel van de mannen wel degelijk wegenwerk-gerelateerde handelingen zien uitvoeren, lijkt het merendeel bezig met iets volledig anders. De Australische Andrew Kavanagh creëert met zijn humoristische ‘Men of the Earth’ een eigenzinnige microgemeenschap, die ondanks zijn directe link met de buitenwereld een heel eigen reeks tekens heeft ontwikkeld. Het ritueel dat langzaam voor ons vorm krijgt, wordt onderstut door alle mannen, maar stoot op onbegrip van de geënerveerde buitenstaanders. Wanneer gehaast geclaxonneer de plechtigheid onderbreekt, wordt het werk hervat en dringt de sociaaleconomische realiteit zich terug op. De knappe kortfilm, die wordt gedragen door een strak uitgekiende mise-en-scène, werd op het programma gezet door Sven Schwarz van Kurzfilm Festival Hamburg.

[IMG]

Dag 3: ‘Armageddon’ van Kurdwin Ayub

In het Oostenrijkse ‘Armageddon’ van Kurdwin Ayub maken we kennis met twee eeuwenoude vampiers, Anton en Franz. We schrijven het jaar 2138 en samen met het paar kibbelende mannen blikken we, via een komische uiteenzetting van hun veranderende ‘eetpatronen’, terug op de geschiedenis van het land, dat in een nabije toekomst naar een moslimstaat werd hervormd. “Sindsdien smaakt het vrouwenbloed beter – zuiverder”, merken de twee mannen sardonisch op. Ayub opteerde voor knullige claymation, waardoor de stilistische kenmerken van haar film snel naar de achtergrond verdwijnen, in het voordeel van de bijtende satire. Al is die satire niet altijd zo makkelijk leesbaar, zeker niet zonder enige voorkennis. De film werd gemaakt in het kader van een reeks, die ter ere van het honderdjarige bestaan van de Oostenrijkse Republiek werd opgestart. Dat leidt ons tot de onvermijdelijke vraag: wordt hier met een ironische kwinkslag de nachtmerrie van het populistische en nationalistische FPÖ verbeeld? Aan u om het te ontcijferen. Marina Richter van Neuchâtel International Fantastic Film Festival selecteerde de film.

[IMG]

Dag 4: ‘Armageddon 2’ van Corey Hughes

Op naar de volgende apocalyptische ramp, want op donderdag staat ‘Armageddon 2’ van Corey Hughes op het programma. Geen sequel, al bespeuren we ook hier een bewust ‘amateuristische’ look: een compromisloze esthetiek van snelle zooms en handheld camera die zowel kan intrigeren als irriteren. Op de klankband het zachte gefluister van onze gemaskerde protagonist, die de kijker informeert over het tragische verdwijnen van zijn bananen, die werden opgepeuzeld door zijn kippen. Hij besluit dan maar nieuwe bananen te kopen op de zwarte markt. Hughes verbeeldt een wereld waarin het internet zo traag is dat YouTube-video’s en illegale torrents worden verdeeld op straat, via USB-sticks en externe harde schijven. Een interessant uitgangspunt, maar de beelden – en bijgevolg ook de film – worden geteisterd door een verschroeiende doelloosheid. Hoe de afzonderlijke plaatjes passen in het overkoepelend narratief is een vraag die bijgevolg best niet gesteld wordt, want het antwoord blijft uit en die frustratie willen we u besparen. Dat Hughes echter nooit een coherent idee kan vatten in zijn kortfilm lijkt dan wel weer een valabel struikelblok. Waar ik de film verdenk van gemakkelijk en goedkoop filmschool-avant-gardisme moet Stefan Ivancic, kortfilmprogrammator uit Locarno, er toch iets anders in gezien hebben. Vorm uw eigen mening vooral zelf.

Dag 5: ‘World of Glory’ van Roy Andersson

Een echte klassieker op vrijdag: Roy Anderssons rotte meesterwerk ‘World of Glory’. De mistroostige Zweed is bij het grote publiek ongetwijfeld bekend met langspelers als 'Songs from the Second Floor', 'You The Living' en – op dit moment te bekijken via lumiereseries.com – zijn laatste worp 'About Endlessness', maar zijn kenmerkende stijl werd voor het eerst tentoongespreid in deze kortfilm. De introscène kent zijn weerga niet: bleke mannen in maatpak sluiten de laadklep van een vrachtwagen die tot de nok gevuld is met naakte, jammerende mensen. Wanneer een van de toeschouwers met aktetas zich kort naar de camera draait, wordt de vierde wand gebroken. Is de kijker plots medeplichtig aan het gruwelijke tafereel dat zich ontvouwt? Andersson vat de levensloop van een door schuld getormenteerde bediende in strakke kaders, steeds in sombere tinten van grijs en pastel. Voor iemand die nooit het werk van de Scandinavische Gouden Leeuw-winnaar zag is dit dan ook de perfecte introductie: eigenzinnige auteurscinema, die sinds de dag van de première meermaals platgekopieerd werd door minder begaafde filmmakers. U mag Bianca Lucas van Sarajevo Film Festival bedanken voor de filmtip.

[IMG]

Dag 6: ‘All Inclusive’ van Corina Schwingruber Ilićs

Meer statisch camerawerk op zaterdag met Corina Schwingruber Ilićs ‘All Inclusive’, ons aangeraden door Daniel Ebner (Vienna Shorts) en Wouter Jansen (Square Eyes). Net als Andersson weet Schwingruber Ilić de mens te vangen in droogkomische tableaux vivants: ditmaal op een drukbevolkt cruiseschip. Maar waar de Zweedse grootmeester het gekwetste individu vindt in de grijze massa, focust de Zwitserse regisseur juist op de anonieme toeristenstroom. De observaties die ze capteert, zijn steeds humoristisch en ze heeft een goed oog voor mooie composities, maar is al die lelijkheid en kitsch bij momenten niet wat voorspelbaar? Terwijl het enorme schip over de oceaan glijdt, passeert een hele reeks aan indrukwekkende taferelen: honderden toeristen verzonken in aangeleerde danspasjes, ongelukkige waterglijbaanongelukjes en flirtende tieners. Schwingruber Ilić schotelt ons alles voor met een enorm vakmanschap, want de montage en kadrering zit te allen tijde juist. Alleen vergeet ze ons daarbij te verrassen, waardoor de meeste beelden een beetje jammerlijk binnen ons verwachtingspatroon vallen.

[IMG]

Dag 7: ‘Foals’ Like Lightning’ van Virginie Kypriotis

De week afsluiten doen we met een videoclip die ons wordt getipt door Florian Fernandez (Cannes Court Métrage): Foals’ ‘Like Lightning’, geregisseerd door Virginie Kypriotis. In het stevige rocknummer nemen we een duik in de cartoonesk geanimeerde tegenhanger van onze wereld: mensen leven in hun eigen uitlaatgassen, staren de hele dag naar hun smartphoneschermen en missen elk sociaal contact. Maar dat is buiten George gerekend, een woeste aap die uit zijn kooi breekt en besluit iets te doen aan die alledaagse miserie. Eigenhandig bevrijdt hij het vee uit de slachthuizen en stopt hij de ontbossing.

[IMG]

“Be somebody new”, zingt Yannis Philippakis en laat dat nu net de warme oproep zijn: verandering is niet onmogelijk, maar moet beginnen vanuit onszelf. Laten we met die boodschap van hoop afsluiten. Want morgen is het weer gewoon maandag.

Michiel Philippaerts, kortfilmprogrammator Film Fest Gent.