One Shot Cinema februari: Shrew's Nest (2014)

Terreur, gruwel en gijzeling in een claustrofobisch appartement: het is bijna een subgenre in de horrorcinema. In deze Spaanse variatie op Polanski’s 'Repulsion' en Stephen Kings 'Misery' krijgt de waanzin ook een politiek kantje, omdat het regisseursduo Juanfer Andrés & Esteban Roel ook een grimmig beeld schetst van het naoorlogse Spanje, gedomineerd door religieus fanatisme tijdens het fascistische Franco-regime.

Montse, de protagonist van 'Shrew’s Nest' (originele Spaanse titel: 'Musaranas') lijdt in die mate aan agorafobie dat ze haar donkere appartement in hartje Madrid niet meer uitkomt. Haar enige link met de buitenwereld is haar jonger en mooier zusje met wie ze vanwege haar kwezelachtig en autoritair gedrag op gespannen voet leeft. Op een dag tuimelt een jonge bovenbuur (Hugo Silva) van de trappen en sleept hij zich tot aan de deur van het appartement van de twee zussen. Montse vangt hem op, verzorgt hem, maar het wordt ook vrij snel duidelijk dat het niet haar bedoeling is dat hij ooit het appartement zal verlaten, zoals ook de toeschouwer tijdens dit huis clos drama opgesloten zit in dit ene verstikkende decor.

De donkere fotografie vat perfect de claustrofobische beklemming in een film die zeer elegant is in beeld gezet, met een uitgekiende, strakke mise-en-scène die het genre overstijgt.

Zusterliefde, hoe verwrongen ook, is een van de thema’s van deze genrefilm die zich afspeelt in de jaren vijftig. Montse (Macarena Gomez) heeft zelf haar zusje (Nadia de Santiago) grootgebracht nadat hun moeder tijdens de bevalling stierf. Toen de oorlog uitbrak, liet hun vader hen in de steek, waardoor de twee zussen alleen nog elkaar hadden om het te redden. Montse komt nu aan de kost als naaister (haar instrumenten zullen haar tijdens de Grand Guignol ontknoping nog van pas komen) en telt als klanten vooral bemiddelde vrouwen uit de Spaanse bourgeoisie.

Een ander thema dat het debuterend regisseursduo aankaart is de godsdienstige dweepzucht van hun hoofdpersonage. Het is vanuit haar diep christelijke overtuiging dat Montse zich ontfermt over de man die ze bewusteloos in haar ‘heksennest’ sleepte. Enkele zuinig gedoseerde flashbacks waarin de intussen overleden vader figureert, verschaffen ons ook inzicht in de trauma’s van Montse. De hele film door worstelt ze met tegenstrijdige impulsen die haar verscheuren; uiteindelijk zijn het haar psychotische neigingen die het halen op haar goede inborst. Ze is ook duidelijk het product van het oer katholiek, repressief Spanje onder de dictatuur van generallisimo Franco. De duistere geheimen die het sinistere appartement herbergt, zijn een metafoor voor het fascistische regime dat stoelt op onfrisse praktijken die het daglicht niet mogen zien.

Wat deze grotendeels subtiele horrorprent uitzonderlijk maakt is de zeer beheerste toon die Juanfer Andrès en Estaban Roel lange tijd consequent aanhouden. De donkere fotografie vat perfect de claustrofobische beklemming in een film die zeer elegant is in beeld gezet, met een uitgekiende, strakke mise-en-scène die het genre overstijgt. De spanning wordt tergend traag opgedreven tot het kruitvat van frustraties, geheimen en ingehouden geweld wel moet exploderen. De bloederige climax doet deze suggestieve psychologische huiverthriller plotseling overhellen naar de zwarte komedie. Maar toch kun je niet van een stijlbreuk spreken omdat de finale slachtpartij als logisch en onvermijdelijk wordt ervaren.

De premisse van 'Shrew’s Nest' doet sterk denken aan Stephen Kings 'Misery', waarin een gestoorde vrouw haar favoriete romanschrijver sekwestreert en er zijn ook de onvermijdelijke echo’s aan Hitchcocks 'Psycho' (1960). Wat geenszins belet dat dit ook en vooral een oer-Spaanse film is die voortborduurt op een lange traditie waarin Rooms-katholieke katers, dysfunctionele gezinnen, seksuele repressie en psychose aan elkaar gelinkt zijn, gaande van de Bunuel van 'Viridiana' (1961), 'El Angel Exterminador' (1962) en 'Tristana' (1970); de Carlos Saura van 'Ana y los Lobos' (1973), 'Cria Cuervos' (1976) en 'Los Ojos Vendado's (1978); de Victor Erice van 'El Espirito de la Colmena' (1973) en 'El Sur' (1983); de Almodovar van 'Entre Tinieblas' (1983), 'Tacones Lejano's (1991) en 'La Mala Educacion' (2004); de Alex de la Inglesia (die trouwens 'Shrew’s Nest' produceerde) van 'El Dia de la Bestia' (1995) en 'Crimen Perfecto' (2009).

Woensdag 1, 8, 15 en 22 februari om 20:30 in KASKcinema (Godshuizenlaan 4, 9000 Gent)
Tickets (€5/€3) hier verkrijgbaar - Film Fest Friends gaan gratis op vertoon van hun lidkaart!