Screamers: Metal met een geweten
10 okt 2007
De mannen van System of a Down zijn schreeuwers. Daar zijn de ouders van nogal wat rebellerende pubers het over eens. Maar het woord screamers slaat niet alleen op de opzwepende muziekstijl van de metalband. Screamers zijn ook mensen die weigeren om stilzwijgend aan de kant te staan als er ergens ter wereld een genocide plaatsvindt.
Wij kennen System of a Down vooral van loeiharde metalnummers als Chop Suey!, Toxicity en Hypnotize. Maar de stoere rockers hebben ook hun zachte kantjes en die krijgen we te zien in Screamers.
Deze documentaire brengt ons naar een bejaardentehuis in Kansas. Daar slijt Stephan Haytayan, een 97-jarige Armeen, zijn laatste dagen. Haytayan is een overlevende van wat de allereerste genocide van de 20ste eeuw genoemd wordt. Op 24 april 1915 begon de Ottomaans-Turkse overheid met de systematische arrestatie, deportatie en uitroeiing van Armeense bevolking. Op drie jaar tijd zouden anderhalf miljoen Armenen zijn omgebracht.
Maar wat hebben de Armeense volkenmoord en de band System of a Down nu gemeen? Stephan Haytayan is de grootvader van Serj Tankian, de zanger van de groep. Hij en ook drie andere Amerikaans-Armeense leden van System of a Down zijn kleinkinderen van genocide overlevers.
Regisseur Carla Garapedian, die al een Emmy in ontvangst mocht nemen voor Lifting the Veil, een documentaire over Afghaanse vrouwen, geraakte geïnspireerd door het activisme van de groep. Met nummers als Bring Your Own Bomb en Politically Lying Unholy Coward Killers sprak de band zich eerder al uit tegen de oorlog in Irak. Dus kon Garapedian de band gemakkelijk overtuigen om mee te werken aan Screamers. En het resultaat mag er zijn. De film verweeft muziek en beelden van live concerten van de groep met persoonlijke getuigenissen van overlevenden en hallucinante beelden van genocide slachtoffers. Ook het laatste interview van Hrant Dink, de Turkse journalist die begin 2007 werd vermoord omdat hij de waarheid vertelde over de Armeense kwestie, is te zien in Screamers.
Maar waarom gaan kijken naar een documentaire over iets dat zich bijna een eeuw geleden afspeelde? Met de toetreding van Turkije tot de Europese Unie op het programma, staat de Armeense volkenmoord weer op de agenda. Turkije ontkent immers nog steeds dat deze genocide ooit plaatsvond. En ook met de recente ontwikkelingen in Darfoer lijkt het wel of de geschiedenis zich herhaalt. Dus schreeuw gerust mee met de screamers, op de tonen van System of a Down: 'Nooit meer opnieuw!'
Screamers:
Vrijdag 12/10, Theaterzaal Vooruit
Donderdag 18/10, Kinepolis 8