Tweede lichting Ket & Doc-producties verrijkt Vlaamse film

In de Ket & Doc-producties zijn het voorlopig nog de volwassenen die bepalen en vastleggen wat de kinderen van hun eigen wereld zien. Dat gebeurt wel met veel respect en met inlevingsvermogen. En brengt met zich mee dat het doelpubliek van de documentaires, de 9- tot 12-jarigen, zich uiteindelijk niet tot die leeftijdsgroep beperkt. Iedereen kan er wat van opsteken. Al is het maar meer begrip voor kinderen die zo boos, onhandelbaar en agressief worden dat ze in de afdeling psychiatrie van het Brussels Universitair Ziekenhuis belanden. Zoals Frederike Migom vertelt in Boos.

Sprekende animatie

Omdat ze de daar opgenomen kinderen niet in beeld mag brengen, neemt Migom haar toevlucht tot een vintage bandopnemer met een microfoon die ze animatiegewijs speels met ogen bewerkt. De geïnterviewde kinderen worden met lijnen geschetst en ingetekend in de kamer waar ze verblijven. Ze vertellen waarom ze boos zijn en hoe ze zich daarbij voelen. Een onder hen vat het kernachtig samen: “Ik ben niet stout, ik heb alleen een probleeeeem”. Oorzaak is soms een gezinssituatie, pesterijen, zich niet goed in zijn vel voelen. Schrijnende toestanden die Frederike Migom toch op een prettige, geïnspireerde grafische manier duidelijk maakt. Telkens opnieuw geeft ze de tonaliteit van de gesprekken kleurrijk vorm met letters die dansen op het ritme van het sprekende kind. De animatie staat dus niet op zich en dringt het onderwerp niet naar de achtergrond. Animatie is geen afleidingsmanoeuvre. Integendeel. Met kinderen werken is Frederike Migom niet vreemd, want ze heeft de veel bekroonde jeugdfilm Binti op haar actief.

Perfecte mix

Yaren en de zon van Joren Slaets en Renate Raman blijft net als Boos nazinderen. Toegeven: het onderwerp, een meisje, Yaren, dat op kamp gaat met andere lotgenoten die net als zij een dierbaar iemand hebben verloren, leent er zich toe. Op dat rouwkamp, georganiseerd door de vzw Missing You, leert Yaren Kato kennen met wie ze optrekt en vriendschap sluit. Beide regisseurs vermijden evenwel elke vorm van sentimentaliteit en brengen een perfecte mix van ontspanning en aangepaste bezinning. De spontaniteit van de groepsgesprekken lijkt goed bewaard als kinderen het bijvoorbeeld hebben over de wijze waarop een van hun ouders stierf. En Kato reageert gepast op de opmerking dat “je verlies een plaats moet geven” met “hoe doe je dat?". Onvergetelijk is het moment waarop ieder kind een lichtbootje te water laat en iedereen vanop de brug ingetogen en soms verdrietig toekijkt. Hoeveel kinderleed bevat dat ene beeld? Maar er is ook troost, heling, zon, zorg en vriendschap. Pakkend, discreet en met efficiënt vakmanschap gebracht door Joren Slaets en Renate Raman.

Zus die broer was

Jules en ik bewijst dat de reeks moeilijke onderwerpen niet uit de weg gaat. In haar debuut heeft Anne Ballon aandacht voor de genderproblematiek. Haar hoofdpersonage Roos heeft een zus, Jules, die vroeger haar broer was. Die transformatie heeft veel invloed op het gezin en Roos heeft de indruk dat er wel veel aandacht naar Jules gaat. Ze houdt dat echter voor zich en probeert voor haar een goede zus te zijn. Ze gaat met Jules wandelen, kiest nagellak, kledij...en voelt zich eenzaam. De aanpak van Anne Ballon overtuigt omdat ze nooit opdringerig is met haar camera, goede details uitkiest en de onwennigheid in het gezin dat op weg is naar nieuwe verhoudingen uitstekend capteert.

Opgroeien en loslaten

Thom & Stoffel is een kortfilm over opgroeien en loslaten. Thom is een tiener die nog altijd zijn oude pony Stoffel wil berijden. Onder zachte dwang van zijn vader leert Thom dat hij stilaan voor een groter paard moet kiezen omdat zijn benen te lang worden voor zijn pony. Hij krijgt tussendoor nog levenslessen mee genre “in de verte is zelfs het allergrootste klein”. Klinkt wat belerend tussen het therapeutisch omgaan met paarden. Met alle respect voor wie daar voor zorgt en nood aan heeft.

Buitenbeentje

Voor het buitenbeentje van de reeks moet je bij Hertenkoorts van Griet Goelen en Louise Van Assche zijn. Die koorts voel je als je voor het eerst een hert neerschiet. En die ervaart Emily uit Texas als ze als achtjarige voor het eerst en onder leiding van haar vader een hert zal doden. Want een hertengewei aan de muur is haar grote droom. Maar... soms vang je een prooi en soms vangt de prooi jou... Dat Amerikaanse wapengekletter komt toch wat ongemakkelijk over maar voor velen zal Emily wel stoer overkomen.

Succes

Ket & Doc is een workshopreeks voor documentairemakers die in 2018 door het VAF, JEF en Ketnet voor het eerst werd gelanceerd. Voor de tweede editie stelden zich in het najaar van 2019 tien jonge filmmakers kandidaat. Zeven van hen mochten in het voorjaar van 2020 drie maanden een workshop volgen onder leiding van Paul Pauwels en uiteindelijk kregen vijf door een jury geselecteerde projecten van het VAF 30.000 euro productiesteun. Ketnet legde daar per project 10.000 euro bij.

De eerste editie van Ket & Doc oogstte succes in binnen- en buitenland met selecties voor DOK Leipzig en de competitie van IDFA in Amsterdam. Op het huidige JEF festival pitchen de deelnemers aan de derde editie nu hun projecten aan Vlaamse producenten. Het resultaat wordt op JEF 2022 vertoond.

Bekijk de Ket & Doc-producties op JEF festival, Ketnet en VRT NU.