Slaughterhouse-Five

Slachthuis 5 is een boeiende, minutieus academisch gestructureerde, technisch uitermate verzorgde en voortreffelijk vertolkte film, waar je echt wat aan hebt. Je kunt er met vrienden een paar uren over bomen. De "held" van het verhaal is Billy Pilgrim, een gewone Amerikaanse jongen die nou niet direct een lijntrekker is, maar toch ook geen last heeft van heroïsme of martelaarsneigingen. Toch zal hij vreselijk getraumatiseerd uit de oorlog komen, want hij maakt het helse bombardement van Dresden op 13 februari 1945 mee. Met een groepje Amerikaanse krijgsgevangenen verblijft hij daar. in het Slachthuis nr 5 'en beleeft hij die onzinnige en verwoestende ontplooiingen van machtswellust, die méér slachtoffers zou eisen dan het uitwerpen van een atoombom.

Hier sluit de film aan bij het boek van Vonnegut (die het zelf ook meemaakte) en wordt, zoals in Harry Mulisch' Het Stenen Bruidsbed, naar verantwoordelijkheden getast. Hill verfilmde het verhaal zo dat het voor de toeschouwer duidelijk wordt hoe een jongen als Pilgrim bijna voorbestemd is om door de gebeurtenissen getekend te worden. Hij verschijnt als een wat wereldvreemd geworden man die op de grens van droom en realiteit is beland. Opnamen werden niet in Dresden gemaakt - dat zou niet gekund hebben omdat de stad niet meer bestaat zoals ze voor 1945 was, maar in Praag, een stad die met Dresden te vergelijken is. Fotograaf Michael Ondricek, zelf een Tsjech, was met Amadeus dus niet aan zijn proefstuk toe. Hij had de straten van de stad in 1970 al gefilmd. Je zou Slaughterhouse 5 een oorlogsfilm kunnen noemen, maar evengoed een politieke of psychologische film. Er is zo'n veelheid van aangeduide thema's dat elke toeschouwer er wel zijn gading in vindt: dood en verwoesting, oorlog en vrede, vader-en moederbindingen, realiteit en fantasie.
(Vrij naar J. Burvenich, Film & Televisie, sept. 1972)